Rede Acolle e o Sistema Estatal de acollida e integración de beneficiarios de Protección Internacional

Nos últimos meses, as consecuencias humanas de eventos como a guerra en Ucraína ou a retirada dos países occidentais de Afganistán volven dirixir a solidariedade social ás persoas desprazadas que solicitan asilo e outras formas de protección no noso país. Pero, como se organiza a acollida destas persoas en España?

Se queres coñecer máis sobre o sistema estatal de acollida integral e integración de solicitantes de asilo, refuxiados, apátridas, persoas acollidas ao réxime de protección temporal e outros estatutos de protección subsidiaria, acompáñanos nesta presentación.

Contarémosche como funciona o sistema de acollida e falarémosche sobre a función que nel desempeñan organizacións do terceiro sector como Ecos do Sur e o resto de entidades que forman parte da Federación Rede Acolle.

http://www.ecosdosur.org/

A memoria do esquecemento

Co gallo do 50 aniversario de Médicos Sen Fronteiras (MSF), publicouse o libro La memoria del olvido: una historia gráfica de Médicos Sin Fronteras (Ed. Blume), que repasa a traxectoria de Juan Carlos Tomasi como fotógrafo de cabeceira desta organización desde hai case tres décadas. Baseada no libro, esta exposición aborda como a falta de auga nalgunhas partes do Sahel –unha franxa africana de 5000 quilómetros de longura– e a ausencia de colleitas nas zonas en conflito disparan a desnutrición, e narra as consecuencias que todo isto ten nos nenos e as súas familias.

Ningunha epidemia, ningunha guerra, nin a máis letal das enfermidades: nada influíu máis que a fame na historia da Humanidade. En todo o mundo, miles de nenos sofren por culpa das políticas que protexen o prezo do gran nos mercados, pola falta de chuvia e auga e polo cambio climático.

No Sahel, a desnutrición aguda e a malaria son dúas enfermidades que conviven na estación da fame, a chamada soudure. É un período de escaseza que comeza en xuño, coa chegada do verán, cando os celeiros das familias empezan a baleirarse: o gran da colleita anterior esgótase e a nova aínda está por coller. Neses meses non hai nada que comer: a pantasma da fame axexa e os centros nutricionais empezan a ateigarse de cativos. Case ao tempo, as chuvias dan en caer copiosamente e, canda elas, chegan as inundacións. A auga estancada é un lugar idóneo para que se reproduza o mosquito que propaga a malaria. A combinación de paludismo e desnutrición é letal, e é a principal causa de mortalidade en menores de 5 anos.

Organizacións internacionais como MSF traballan desde hai anos para responder a estas crises crónicas e para reducir a morbilidade e a mortalidade infantil.

FOCA (Formación y Capacitación A. C.)

Organización maioritariamente de mulleres, formada en 1998 en Chiapas, México, que traballamos o refuxio na fronteira México-Guatemala con mulleres e as súas familias desde unha perspectiva de xénero, con modelos de atención que deseñamos nosoutras para un acompañamento integral ás mulleres soas ou coas súas familias, que transitan e solicitan asilo en México.

Hai máis de dez anos impulsamos unha rede de organizacións de base de catro países (sur de México, Guatemala, Honduras e El Salvador). Esta Rede Mesoamericana Muller, Saúde e Migración promove os dereitos humanos e das mulleres a migrar e non migrar nas comunidades de migración de orixe.

Tamén desde a nosa organización impulsamos o primeiro observatorio de mulleres da fronteira e creamos unha estrutura comunitaria fronteiriza de defensa de dereitos das mulleres nas migracións.

Creamos un programa de radio, Las moradas, que se transmite en radios comunitarias onde a Rede ten impacto. Promove programas de dereitos á terra, á saúde, ao traballo, desde unha perspectiva de xénero.

foca.org.mx

Ata que o millo volva medrar

En Guatemala, un de cada dous nenos sofre desnutrición crónica, a cifra máis alta de América Latina.

O cambio climático está destruíndo as colleitas de centos de miles de pequenos agricultores, alimentando unha crise humana e creando un novo patrón de migración: os refuxiados climáticos. Pero en vez de seguilos no seu exilio, apunto a miña lente cara ás realidades cotiás de onde proveñen estas persoas. Concéntrome nas causas subxacentes, achegándome ás realidades diarias de vivir nun lugar onde a comida escasea.

A desnutrición é un fenómeno pouco documentado. Aínda que todos sabemos que a fame existe, poucas veces vemos as experiencias cotiás dos que a sofren. Os nenos con malnutrición experimentan limitacións físicas e cognitivas, o que, pola súa vez, perpetúa o ciclo da pobreza. No 2019 empecei este traballo de fotografía documental no Corredor Seco Guatemalteco e desenvolvino ao longo de tres anos en comunidades maias de Chiquimula e Huehuetenango, onde establecín unha relación íntima con varias familias e puiden documentar as súas loitas e esperanzas, así como as consecuencias da desnutrición, tamén coñecida como «o asasino silencioso».

Sen refuxio para a fame

Dariya, Aisha, Yagana e Fatoumata fuxiron da violencia inflixida por Boko Haram ao entrar nas súas comunidades. Foron testemuñas do asasinato dos seus homes, do recrutamento forzoso dos seus fillos e do secuestro das súas fillas. Na fuxida atravesaron desertos e fronteiras, deixando atrás os seus fogares e medios de vida, que xa eran escasos.

No 2014, Abubakar Sheku, líder de Boko Haram, inicia o seu legado de barbarie co secuestro de 200 nenas nunha escola da localidade de Chibock, que se suman ás máis de 3000 secuestradas desde 2014, recrutadas como escravas sexuais, vendidas e obrigadas a casar. Pero é só unha das múltiplas operacións da súa cruel e salvaxe acción na rexión do lago Chad.

A cunca do lago Chad comprende catro países: Camerún, Nixeria, Níxer e Chad. É o escenario dos enfrontamentos entre Boko Haram e as forzas militares desde hai anos. E no medio deste conflito, coma en todas as guerras, a principal vítima é a poboación civil.

A violencia deste e outros grupos xihadistas afíns desatou unha crise humanitaria de dimensións extremas e forzou o desprazamento duns 2,5 millóns de persoas en toda a rexión.

Segundo o Proxecto de Datos de Eventos e Localización de Conflitos Armados (ACLED), máis de 37 500 persoas morreron no conflito ata o 31 de xullo de 2020.

Diferentes organizacións humanitarias calculan que máis de dez millóns de persoas necesitan protección vital e axuda humanitaria.

Ao desprazamento forzoso, as violacións e secuestros, os asasinatos e atentados súmanse a fame, a outra ferida desta guerra.

Algunhas das persoas desprazadas encontraron refuxio en comunidades que xa afrontaban desafíos de supervivencia, exercendo máis presión sobre os escasos recursos locais, pero a maioría quedaron varadas no medio do deserto sen auga e sen comida. Sen refuxio para a fame.

Migracións, cultura alimentaria e declaración de Dereitos Campesiños da ONU

A Terra Seca

No mes de maio do 2021 viaxei a Guatemala, percorrendo parte deste Corredor Seco, unha rexión de pobreza extrema onde se atopan algunhas das comunidades máis vulnerables do país; visitei tamén a fronteira que o separa de México e por onde gran parte dos migrantes centroamericanos camiñan cara aos Estados Unidos cruzando o río Suchiate. Quería documentar como a pobreza, a violencia e a desertificación provocada polo cambio climático están a expulsar a miles de centroamericanos que viaxan desesperados aos EUA.

En América Central sobran os motivos para emigrar, pero unha enquisa realizada polo Programa Mundial de Alimentos no Corredor Seco apunta a falta de alimentos como un dos principais detonantes e estímase que, polo menos 1,4 millóns de centroamericanos serán «migrantes ou refuxiados climáticos» para o 2050, xa que é unha das rexións do planeta máis vulnerables fronte ás consecuencias do cambio climático. Doutra banda, os altos niveis de violencia organizada, particularmente no Triángulo norte (Honduras, Guatemala e O Salvador), desencadearon unha crise humanitaria similar á das zonas en conflito: desprazamento forzado, recrutamento infantil, violencia sexual e de xénero e extorsión.

Editorial: Blume
Año: 2021

“La memoria del olvido” (A Memoria do Esquecemento) componse de milleiros de historias, plasmadas en fotografías grazas á cámara e a mirada de Juan Carlos Tomasi.

Despois de 50 anos de traballo en todo o mundo, a ONG Médicos Sen Fronteiras fai un compendio das imaxes que serviron para mostrar a Occidente a dura realidade que existía, e existe, en países como Afganistán, Etiopía, Haití ou Palestina. Acompañan as imaxes os textos do propio Tomasi, de David Noguera, presidente da organización en España, e doutros fotógrafos que decidiron dedicar a súa carreira á axuda humanitaria.

Globesity

Durante moito tempo considerouse que a desnutrición era o principal problema que afectaba aos países de ingresos baixos e medios. Porén, unha nova ameaza denominada «globesidade» plana agora sobre o mundo. De feito, por primeira vez na historia da humanidade, a obesidade é máis habitual ca a desnutrición, especialmente entre os grupos de poboación máis desfavorecidos.

As causas deste fenómeno non hai que buscalas no exceso de alimentos, senón que son produto, en gran medida, da pobreza, a globalización dos alimentos procesados e a falta de oportunidades e acceso dos grupos de poboación máis pobres a alimentos de calidade e a unha atención médica adecuada. Brasil, Sudáfrica e México son algúns dos países que se enfrontan a esta grave situación. En Brasil, a taxa de obesidade case se duplicou nas últimas décadas; Sudáfrica afronta os maiores desafíos nutricionais do mundo debido ao alto consumo de comida lixo e ao limitado acceso a alimentos saudables; e México, onde o 50 % da poboación vive por baixo do limiar da pobreza, ten unha das taxas de obesidade máis elevadas do mundo.

Globesidade é un proxecto fotográfico que nace para documentar este complexo fenómeno en contextos en que a relación entre obesidade e pobreza é especialmente rechamante, unha oportunidade para ofrecer unha perspectiva diferente sobre temas importantes como o impacto do sistema alimentario global, a inseguridade alimentaria e o ambiente obesoxénico en persoas vulnerables de todo o mundo.

No contexto actual de lentificación económica, a obesidade adquire novas formas de pobreza e exclusión social, facendo especialmente vulnerables as mulleres e os nenos, o que debilita a súa futura mobilidade social, económica e política ascendente.

O pai de Aminodin sempre sorrí porque di que «as persoas alegres viven máis». Por iso, aos seus oito anos, Aminodin pon o seu mellor sorriso mentres traballa no vertedoiro de Papandayan, onde vive coa súa familia. O seu curmán Aliman, en cambio, perdeu a vida cando na cidade de Marawi empezaron a caer bombas do ceo.

Dirección: Javier Fesser, Guillermo Fesser
Producción: Luis Manso
Intérpretes: Aminodin Munder, Asnaira A. Cadir, Cawi Nasroding Mama,
                  Junaisa Alimusa, Aliman Macao, Yasser Daluma,
                  Amalia Macao, Joel P. Dee
Guion: Javier Fesser, Guillermo Fesser
Fotografía: Jairo Iglesias
Edición: Antonio Frutos, Pablo Mas
Son: Armando Ciudad, Charly Schmuckler
Ano de producción: 2021

Guerra e fame

A pandemia da fame que asola a máis de 811 millóns de persoas no mundo. Este traballo é un percorrido por varios conflitos e crises humanitarias vixentes hoxe e onde esta pandemia se dá en maior ou menor medida. Pasamos por Siria, Iraq, Libia, Nixeria, Chad, Sudán, Mozambique, Afganistán e Ucraína.

A gran fame mundial é un problema que afecta a moitos máis países dos que cremos no planeta. Existen varias causas que o determinan, pero esta exposición está centrada exclusivamente na relación directa que existe entre os conflitos e a gran fame, pasando por conflitos cronificados ou vixentes, como a actual guerra que se está librando en Ucraína, entre outros.

II Recoñecemento Internacional á Defensa dos Dereitos Humanos Acampa 2022

 

Ca-minando Fronteras é un colectivo de defensa dos dereitos das persoas e comunidades migrantes. Nada no ano 2002, é froito da sinerxia e o encontro de diversos defensores e defensoras de Dereitos Humanos situados en diferentes territorios da Fronteira Occidental Euroafricana.

Esta oenegué actúa desde unha perspectiva transnacional, transcultural, antirracista e feminista mediante a cal denuncian as fronteiras como espazos de impunidade. Loitan polo restablecemento dos dereitos nestes “non lugares”, tecendo redes coas persoas e comunidades en movemento. O seu obxectivo, minar a necropolítica que destrúe os dereitos das persoas e comunidades migrantes. Fano resistindo e resiliendo en colectivo ás violencias estatais, empresariais e criminais que habitan o espazo fronteirizo.

Será, María González, responsable do Eixo Dereito á Vida de Ca-minado Fronteras, quen recolla o recoñecemento na Coruña durante a celebración do VI Encontro Internacional Acampa pola Paz e o Dereito a Refuxio 2022 que se celebrará o 9,10 e 11 de xuño.

 

---

II Recoñecemento Local (Galicia)
á Defensa dos Dereitos Humanos Acampa 2022

Ecodesarrollo Gaia é unha ong nada en 1992 que debe o seu nome á palabra grega “Nai Terra”. Traballa no marco dos Dereitos Humanos, a Paz- NonViolencia, a Igualdade de Oportunidades de Xénero, a Defensa do Medio Ambiente, a Sustentabilidade, a Equidade Norte-Sur e a Equidade Interxeracional coa inmigración e en proxectos de codesarrollo- cooperación internacional.

Colabora con outras ong ecoloxistas, sociais,culturais e de Defensa dos Dereitos Humanos a nivel español e internacional e co CITE – CCOO. Traballa co Movemento GreenBelt e a súa lideresa, a Dra. Wangari Maathai (Quenia), Premio Nobel da Paz 2004.

Coruña Cura é unha iniciativa de Ecodesarrollo Gaia que naceu en 2007. É un programa de atención médico-sanitaria dirixido prioritariamente aos nenos e mulleres de Yoff (Senegal), realizado por persoal sanitario voluntario e coa achega de medicamentos e material por parte da ONG. Ademais, na Escola Coruña, situada na mesma localidade, desenvolven diversas actividades formativas para nenos, mulleres e mozas para que consigan ser independentes.

O seu máximo representante, Guillermo Fernández-Obanza (Mito) será quen recolla o recoñecemento na Coruña durante a celebración do VI Encontro Internacional Acampa pola Paz e o Dereito a Refuxio 2022 que se celebrará o 9,10 e 11 de xuño.

Entregan os recoñecementos

O Concello de A Coruña e A Diputación de A Coruña

Asociación Cultural Donaire

Créase na cidade da Coruña no ano 2000, co obxectivo de recuperar, promover e difundir unha importante parcela da nosa cultura tradicional como é o folclore galego.

Conta cunha escola na que se imparten clases de canto e baile, así como instrumentos que tradicionalmente foron utilizados no seu acompañamento, como a gaita, pandeireta, tamboril, bombos, pandeiras e outros instrumentos de percusión menores. Tamén conta cun grupo composto por xoves que, tras anos na escola, amosan nas actuacións o donaire, riqueza e variedade da nosa música e a nosa danza popular, conservando e difundindo o legado cultural que lles transmitiron os seus maiores.

Todas as pezas presentadas, tanto musicais como as de baile, foron seleccionadas logo dun intenso labor de recolleita etnográfica de campo pola xeografía galega, mantendo fielmente as características da súa interpretación. Complétase a actuación con distintos vestiarios acordes a ela.

Aínda que se trata dunha asociación moi nova, a ilusión e dedicación que achegan os seus membros acadou o obxectivo de promover e difundir o noso folclore en multitude de lugares, non só da xeografía galega, senón tamén noutras comunidades ou países, algunhas das máis importantes:

– 2001, Festival Folclórico Dansses (Mislata, Valencia)
– 2003, Festival Folclórico Interprov. La Folixa (Carreño, Asturias)
– 2004, Mostra Internacional de las Arts Populares (Quart de Poblet, Valencia)
– 2005, Festival Internacional Covadonga (Cangas, Asturias)
– Encontro de Bandas de Gaitas (Alcobendas, Madrid)
– 2006, Festival Folclórico Peruyal (Arriondas, Asturias)
– Festival Música Galega Toxos e Xestas (Barcelona)
– 2007 e 2014, Festival Intercéltico de Lorient (Bretaña, Francia)
– 2008, Fiestas del Bollo (Avilés, Asturias)
– 2008 e 2011, Festival Nacional de Folclore de Jumilla (Murcia)
– 2013, Festival Internacional de Folclore de Cabeceiras de Basto (Portugal)
– 2015, Rencontres de Folklore de Fribourg (Suíza)

Ademais, as múltiples intervencións en televisión e colaboracións con grupos como Berrogüetto, Milladoiro, Quempallou, Pablo Seoane Grupo, Tic Tac de Pablo Díaz, actuacións en todas as provincias galegas e ducias de premios nos concursos polos que pasaron, amosan a valía da asociación.
No ano 2002 gravouse o disco Cantos vellos para rapaces novos en colaboración coa A. C. Santa María de Torás, co que as pezas seleccionadas acadaron unha maior difusión. No 2007 presentouse unha segunda gravación, esta vez en solitario, Dálle Donaire ao corpo, elaborada nos Estudios Mans e coa colaboración da Deputación Provincial e a Fundación Paideia. No 2011 presentouse en DVD Dez anos con Donaire, no que se recolle a gala do X Aniversario da asociación no emblemático Teatro Rosalía de Castro da Coruña.

Miedo é un libro sobre os temores que artellaron as nosas vidas nos últimos anos e que a covid-19 evidenciou e agudizou, acelerando así o cambio de era no que xa estabamos inmersos: a crise do neoliberalismo, o cambio climático, a crecente desigualdade, os éxodos de migrantes e refuxiados, a robotización do mercado laboral e o aumento do desemprego crónico, o encarecemento da vivenda, a crise demográfica, a polarización e a crispación sociais acirradas polos algoritmos das grandes empresas tecnolóxicas ou a privatización dos servizos públicos.

A incapacidade das democracias representativas para daren resposta a estes desafíos acabou por convertelos nunha serie de medos que os partidos populistas e de extrema dereita instrumentalizaron para impoñer a súa axenda e os discursos de odio.

Presentan:

Xurxo Souto

Músico e escritor. Licenciado en Filoloxia Clásica pola Universidade de Santiago.

Acadou a fama como vocalista da banda de rock Os diplomáticos de Monte Alto.

Desde 1986 traballou en programas de radio en galego, Entre 2005 e 2009 foi subdirector de programas da Radio Galega, e dirixiu o programa “Aberto para reformas”, dedicado a música en galego.

Como escritor, publicou os libros de relatos A tralla e a arroutada (1995), Fumareu (1997) e Tres trebóns (2005), o romance O retorno dos homes mariños (1999) e a colección de artigos Contos da Coruña (2001) e Contos do Mar de Irlanda.

É voz e acordeón da banda “Os Tres Trebons”.

Trabalhou como actor na serie galega Mareas Vivas ou a longametraxe Entre Bateas.

En V Televisión, foi director e presentador de Música Ambiente, que mostraba músicas galegas emerxentes.

Na actualidade, imparte clases de latín no instituto de Sarria.