VISITA GUIADA DA FOTÓGRAFA JUDITH PRAT

“Boko Haram, unha guerra contra elas”

A pesar de que Nixeria é a primeira potencia de África non se superou a inequidad económica e a escasa redistribución da riqueza que fai que a gran maioría da poboación senta allea aos beneficios derivados da venda de petróleo e doutros sectores económicos. Algo que padece especialmente a poboación do norte, que percibiu un trato desigual con respecto aos estados petroleiros do sur.

Este trato, que sente discriminatorio, sumado á falta de oportunidades, creou un importante clima de descontento entre as xeracións máis novas na Nixeria setentrional, que afrontan un futuro incerto e sen perspectivas.

Este contexto económico e social permite que, desde a súa orixe, Boko Haram soubese utilizar este descontento para conseguir adeptos para a súa nova estratexia: deixar nun segundo plano a predicación como ferramenta de cambio e centrarse na loita violenta.

As cifras detallan a dimensión e o alcance do mortífero proceder do grupo terrorista, responsable de 50.000 asasinatos, ao redor de 2,7 millóns de persoas desprazadas e refuxiadas en toda a rexión, ou 10.000 mulleres
secuestradas nos últimos 3 anos. Ademais o conflito provocou que na actualidade 5,1 millóns de persoas sufran carencias serias de comida no nordés de Nixeria e ao redor de 50.000 estean ao bordo da fame negra na rexión do lago Chad.

As devastadoras consecuencias do conflito e do desprazamento multiplícanse para as mulleres. A separación familiar aumenta o risco de exposición a novos danos e inseguridades para elas, que atopan moito máis limitadas as súas oportunidades para subsistir, escapar da pobreza ou non ser vítimas de máis violencias.

Non se pode obviar falar da violencia específica que se está utilizando contra as mulleres como arma de guerra e como forma de desestabilizar a sociedade. Así vemos que as mulleres están a soportar a violencia xeral do conflito e a violencia sexual utilizada como arma de guerra. Utilízase o corpo da muller como campo de batalla onde exhibir o poder e a capacidade de dominación.

Durante longo tempo o Goberno negou a existencia dos secuestros de mulleres e nenas. Pero a realidade é que os secuestros non cesaron e o destino das mulleres secuestradas por Boko Haram é converterse en escravas
sexuais do grupo. Son obrigadas a casar cos seus captadores, son violadas e moitas tiveron fillos con eles. As que conseguen fuxir ou foron rescatadas enfróntanse ao estigma que pesa sobre elas e sobre os seus fillos.

Ademais, mulleres e nenas secuestradas son obrigadas polo grupo para inmolarse en lugares concorridos. Para levar a cabo este tipo de accións a miúdo utilizan aquelas mozas secuestradas que opoñen resistencia aos reclamos sexuais dos membros do grupo.

Seis de cada dez mulleres din experimentar unha ou máis formas de violencia de xénero na rexión. Os abusos contra elas disparáronse, tamén e sobre todo entre a propia poboación desprazada.

As nenas e adolescentes de entre 10 e 19 sofren especialmente os perigos do desprazamento masivo e dos danos que xeran as carencias materiais que padecen as súas familia. Os cabezas de familia, incapaces de manter ás súas fillas, optan en non poucas ocasións por casalas de forma precoz.

O dereito á educación das nenas tamén se ve seriamente vulnerado. Nestes anos moitas foron obrigadas a abandonar a escola polos seus pais por medo a que sexan secuestradas, pois Boko Haram renega da educación para a mulleres.

Doutra banda abandonalo todo para fuxir supón perder os medios de subsistencia. Isto implica, nunha zona eminentemente agraria, perder terras e gandos, sectores produtivos altamente feminizados. As mulleres tiveron que abandonar o traballo no campo, inicialmente polo risco de secuestro que supoñía o seu desempeño en zonas afastadas aos núcleos de poboación, máis tarde pola fuxida ás cidades ou aos campos de desprazados.

En definitiva, as mulleres no norte de Nixeria enfróntanse a diario a multitude de perigos e violencias derivados do conflito. Con todo, este traballo fotográfico fala de mulleres que se revelan ao papel de vítimas que os seus verdugos tíñanlles reservados, mulleres sobrevivientes que loitan por saír adiante e son a clave para superar o conflito e que a sociedade evolucione.